de Lunetten

De term Stelling van Amsterdam zal velen bekend in de oren klinken. Maar ooit geweten dat Beverwijk zijn eigen stelling heeft? Deze Linie van Beverwijk werd opgeworpen na de zogenoemde ‘Slag bij Castricum’ die in 1799 werd uitgevochten tussen de Russische/Engelse en de Franse/Bataafse troepen. Het was een korte maar heftige oorlog waarbij veel doden vielen. Het vormde de aanleiding om een adequate verdedigingslinie tussen de Noordzee en het toenmalige Wijkermeer op te werpen. Dat werden 26 aarden wallen van ongeveer twee meter hoog en aan de voorzijde voorzien van een gracht. De lunetten danken hun naam aan de halve maan-vorm (het Franse ‘lune’ voor maan). Als kroon op het werk werd oorspronkelijk op lunet 15 (thans lunet 14) een obelisk met waarschuwende tekst geplaatst: ‘Si vis pacem para bellum’ oftewel:
Als U vrede wit, bereidt U dan ten oorlog. De linie heeft nooit onder vuur gelegen en werd al snel aan z’n lot overgelaten. Alleen tijdens de Tweede Wereldoorlog maakten de Duitsers er nog dankbaar gebruik van. Zij voorzagen elke lunet van twee loopgraven. Intensivering van de tuinbouw deed daarna nogal wat lunetten sneuvelen. Slechts zeven zijn overeind gebleven. In 1989 ondertekende het rijk de cultuurhistorische, ecologische en ruimtelijke waarden en plaatste ze op de rijksmonumentenlijst. Landschap Noord-Holland is beheerder van de lunetten. Deze stichting droeg in 2000 zorg voor de intensieve restauratie van de obelisk. De obelisk staat aan de Creutzberglaan en is van natuursteen vervaardigd.

Bron: Blik op Beeld, Tekstbureau Zonneveld & Thöne i.o.v. gemeente Beverwijk, 2006.
Foto en bewerking: Co Backer